Bugünkü dersimizde Rusların Yeni Yıl geleneklerine devam ediyoruz. Bugün Rusların Yılbaşı gecesinde neler yaptıklarını, Eski yeni yıl ne demek olduğunu, Yılbaşı öncesi ve sonrası tebriklerini inceleyeceğiz.
Bugünkü dersimize bir diyalogla başlıyoruz. Bu diyalogda geçen dersteki kahramanlarımız Katya ile Ümit buluşup Yılbaşı gecesini konuşuyorlar. Lütfen, okuyun:
Diyalogu https://www.dropbox.com/s/db0wrails6h9qis/lesson-16.mp3 linkinden indirebilirsiniz.
Умит: Катя, расскажи, как русские празднуют Новый год? – Katya, Ruslar Yeni Yılı nasıl kutlarlar, anlatır mısın, lütfen?
Катя: О, с удовольствием! Примерно за неделю до Нового года, а иногда и раньше мы наряжаем елку. Многие предпочитают живую елку, чтобы дома был запах ели. А еще к новогоднему столу мы обязательно покупаем мандарины и шампанское. 31 декабря целый день готовимся встречать Новый год, делаем салат Оливье и другие блюда. – Memnuniyetle! Yıl Başından bir hafta önce, bazen de daha erken çam Noel ağacını süsleriz. Birçok insan, canlı çam ağacını tercih eder, çünkü o zaman ev çam ağacı kokosuyla doluyor. Ayrıca, Yılbaşı sofrası için mutlaka mandalina ve şampanya alırız. 31 Aralık’ta bütün gün Yeni Yıl’ı kutlamaya hazırlanırız, Olivye Salatasını ve başka yemekleri yaparız.
Умит: Катя, ты знаешь, этот салат в Турции называют русским! – Katya, biliyor musun, Türkiye’de bu slataya Rus Salatası diyorlar.
Катя: Да, я знаю, такое название используют во многих других странах. Но у русских это салат Оливье, по имени французского повара, который его придумал. 31 декабря по телевизору целый день идут фильмы про Новый год. Мы всегда смотрим фильм «С легким паром!», его показывают по всем каналам! Это новогодняя комедия. Еще мы созваниваемся с родственниками и друзями, поздравляем их с наступающим Новым годом. – Evet, biliyorum, bu isim başka ülkelerde de kullanılır. Fakat Ruslar, bu salatayı ilk yapan Fransız aşçı adına buna Olivye Salatası diyorlar. 31 Aralık’ta bütün gün boyunca televizyonda Yılbaşı filmleri gösteriliyor. Biz her zaman ‘Sıhhatler olsun!’, bütün televizyon kanallarında oynuyor. Bu bir Yılbaşı komedisidir. Ayrıca bütün akraba ve arkadaşlarımızla telefonlaşıyoruz, yaklaşan Yeni Yılı kutluyoruz.
Умит: Когда начинается праздник? – Bayram ne zaman başlar?
Катя: Обычно все садятся за стол в 10-11 вечера, сначала провожают старый год, вспоминают, как он прошел. Без пяти двеннадцать по телевизору начинается поздравление президента, потом бьют Куранты – главные часы Кремля. Под бой Курантов мы открываем и пьем шампанское, говорим друг другу «С наступившим!» или «С Новым Годом, с Новым счастьем!». Потом застолье продолжается, еще примерно два часа мы звоним и поздравляем наших друзей и знакомых. – Genellikle herkes akşam saat 10-11’de masa başına oturur, Eski Yıl ile vedalaşır. On ikiye beş kala televizyonda Devlet Başkanı’nın kutlama konuşması başlar, sonra da Kremlin’in baş saati olan Kurantı, çalar. Kurantı çalarken şampanya açar içeriz, birbirimize ‘Yeni Yılınız kutlu olsun’ veya ‘Yeni Yılınız kutlu olsun, yeni mutluluğunuz olsun!’ deriz. Sonra herkes sofra kutlamalarına devam eder, yaklaşık iki saat boyunca arkadaş ve tanıdıklarımızı arayıp bayramlaşırız.
Умит: Катя, а когда дарят подарки? – Katya, hediyeler ne zaman verilir?
Катя: Подарки у нас ставят под елку. После двеннадцати, уже в Новом году, каждый открывает свой подарок. Если ты хочешь подарить что-нибудь своим друзьям или знакомым, можешь сделать это до и после Нового года. – Hediyeler, Noel ağacının altına koyulur. Saat on ikiden sonra, Yeni Yıla geçildiği zaman herkes hediyesini açar. Arkadaş ve tanıdıklarına birşeyler hediye etmek istersen bunu hem Yılbaşından önce hem de Yılbaşından sonra yapabilirsin.
Умит: Что русские обычно дарят друг другу на Новый год? – Ruslar, genellikle Yılbaşı Bayramında birbirine ne hediye eder?
Катя: Обычно это небольшие шуточные подарки – ручки, календари, фигурки-символы Нового года, конфеты в праздничной упаковке. – Genellikle bunlar, küçük hediyelik eşya, kalem, yeni yıl takvimi, Yeni Yıl sembolü olan hayvan figürü veya bir kutu şeker.
Умит: Недавно я слышал очень странное выражение – Старый Новый год. Расскажи, пожалуйста, что это такое? – Önce çok tuhaf bir ifade duydum – Eski yeni yıl. Bu ne demek olduğunu anlatır mısın lütfen?
Катя: Это праздник, который бывает только в России! Старый Новый Год празднуют в ночь с 13го на 14 января. В 1918 году русские перешли с григорианского календаря на юлианский. Разница между этими календарями – 13 дней. Раньше Старый Новый год, то есть Новый год по старому стилю отмечался 13 января. По этой же причине Рождество русские отмечают не 25го декабря, как в Европе, а 7 января. – Bu, sadece Rusya’da olan bir bayramdır! Eski Eski yeni Yıl Ocağın 13 gecesini 14üne bağlayan gece kutlanır. 1918 yılında Ruslar, Gregoryen takviminden Jülyen takvimine geçti. İki takvim arasındaki fark 13 gün oldu. Önceleri Eski yeni yıl, yani eski takvime göre Yeni Yıl, 13 Ocak’ta kutlanırdu. Aynı sebepten dolayı Ruslar Noel’i de Avrupa’da olduğu gibi 25 Aralık’ta değil, 7 Ocak’ta kutlarlar.
Умит: Значит, 13 января Новый год празднуют еще раз? – Demek ki, 13 Ocak’ta Yeni Yıl tekrar kutlanır, değil mi?
Катя: Нет, Умит, это символический праздник. Однако по телевизору повторяют все новогодние программы. – Hayır, Ümit, bu sembolik bir bayram. Ancak televizyonda bütün Yılbaşı programları tekrarlanır.
Умит: Катя, спасибо за интересный рассказ. – Katya, ilginç hikayen için teşekkür ederim.
Катя: Пожалуйста! – Rica ederim.
Şimdi bizi ilgilendiren noktaların üzerinde duralım.
Çam Noel Ağacı
Rusya’da çam Noel ağacı hem canlı жива́я ёлка [jiváya yólka] hem de yapay иску́сственная ёлка [iskústvinnaya yólka] olabilir. Canlı çam ağacının kokusu, evde yılbaşına özgü bir ortam yaratıyor, fakat ağacın iğnelerinin dökülmesi nedeniyle temizlik problemleri yaşandığı için bazıları yapay ağaçları tercih eder. Canlı çam Noel ağaçları ise özel ağaç pazarlarından alınır. Bunun Rusçası, ёлочный база́р [yólaçnıy bazár].
Rusya’da çam Noel ağacı hem canlı жива́я ёлка [jiváya yólka] hem de yapay иску́сственная ёлка [iskústvinnaya yólka] olabilir. Canlı çam ağacının kokusu, evde yılbaşına özgü bir ortam yaratıyor, fakat ağacın iğnelerinin dökülmesi nedeniyle temizlik problemleri yaşandığı için bazıları yapay ağaçları tercih eder. Canlı çam Noel ağaçları ise özel ağaç pazarlarından alınır. Bunun Rusçası, ёлочный база́р [yólaçnıy bazár].
Olivye Salatası
Bu salata, Türkiye’de Rus salatası adıyla biliniyor. Türkiye’de ve diğer ülkelerde Rus salatası olarak bilinen bu salata, küp şeklinde kesilen patates, havuç, yeşil bezelye ve diğer sebzelerden yapılır. Ayrıca Rusya’da bu salatanın içine kırmızı et ya da tavuk eti küçük küçük kesilerek ilave edilir. Neredeyse bütün bayramlarda Rusların sofralarında bulunan bu salata, ilk defa 1860’lı yıllarda Moskova’da Fransız aşçı tarafından yapıldı. Aşçının adı Olivye’ydi. O zamandan beri bu salata, Rusya’da Olivye Salatası adıyla meşhur oldu. Türkiye’de ise bu salata, 1917 Devrimi’nden sonra İstanbul’a büyük ölçüde kaçan Beyaz Ruslar ve İstanbul’da açtıkları Rus restoran ve lokantalar sayesinde yaygın oldu.
Bu salata, Türkiye’de Rus salatası adıyla biliniyor. Türkiye’de ve diğer ülkelerde Rus salatası olarak bilinen bu salata, küp şeklinde kesilen patates, havuç, yeşil bezelye ve diğer sebzelerden yapılır. Ayrıca Rusya’da bu salatanın içine kırmızı et ya da tavuk eti küçük küçük kesilerek ilave edilir. Neredeyse bütün bayramlarda Rusların sofralarında bulunan bu salata, ilk defa 1860’lı yıllarda Moskova’da Fransız aşçı tarafından yapıldı. Aşçının adı Olivye’ydi. O zamandan beri bu salata, Rusya’da Olivye Salatası adıyla meşhur oldu. Türkiye’de ise bu salata, 1917 Devrimi’nden sonra İstanbul’a büyük ölçüde kaçan Beyaz Ruslar ve İstanbul’da açtıkları Rus restoran ve lokantalar sayesinde yaygın oldu.
Ирония судьбы, или с лёгким паром!
Türkçesi ‘Kader oyunu veya Sıhhatler olsun!’ filmi, Noel Baba, Kar Kızı, Olivye Salatası ve şampanyanın yanısıra, Rusya’da Yılbaşı sembolleri arasına girdi. Ирония судьбы, или с лёгким паром! [iróniya sut’bı́ íli s lyóhkim páram], bir Yılbaşı komedisi, aynı zamanda aşk hikâyesi ve Sovyet döneminin standart yaşamını eleştiren bir komedisidir.
Türkçesi ‘Kader oyunu veya Sıhhatler olsun!’ filmi, Noel Baba, Kar Kızı, Olivye Salatası ve şampanyanın yanısıra, Rusya’da Yılbaşı sembolleri arasına girdi. Ирония судьбы, или с лёгким паром! [iróniya sut’bı́ íli s lyóhkim páram], bir Yılbaşı komedisi, aynı zamanda aşk hikâyesi ve Sovyet döneminin standart yaşamını eleştiren bir komedisidir.
Yılbaşı öncesi ve sonrası tebrikleri
Ruslar, birbirini Yılbaşı gecesinden önce kutluyorsa, ‘C наступа́ющим Но́вым го́дом!’ [s nastupáyuşşim nóvım gódam] ya da kısaca ‘с наступа́ющим!’ [s nastupáyuşşim] derler ve yazarlar. Bu, ‘yaklaşan Yılbaşınızı kutluyorum’ anlamına gelir. Yılbaşı gecesi’nden sonra ise ‘С наступи́вшим Но́вым го́дом!’ [s nastupífşim nóvım gódam] veya kısa versiyonu olan ‘С наступи́вшим!’ [s nastupífşim] kutlama sözlerini kullanır. Diğer tebrik formülü de ‘Yeni Yılınız kutlu olsun! Yeni mutluluğunuz olsun!’: ‘С Но́вым Го́дом, с Но́вым сча́стьем!’ [s nóvım gódam s nóvım şşástyim].
Ruslar, birbirini Yılbaşı gecesinden önce kutluyorsa, ‘C наступа́ющим Но́вым го́дом!’ [s nastupáyuşşim nóvım gódam] ya da kısaca ‘с наступа́ющим!’ [s nastupáyuşşim] derler ve yazarlar. Bu, ‘yaklaşan Yılbaşınızı kutluyorum’ anlamına gelir. Yılbaşı gecesi’nden sonra ise ‘С наступи́вшим Но́вым го́дом!’ [s nastupífşim nóvım gódam] veya kısa versiyonu olan ‘С наступи́вшим!’ [s nastupífşim] kutlama sözlerini kullanır. Diğer tebrik formülü de ‘Yeni Yılınız kutlu olsun! Yeni mutluluğunuz olsun!’: ‘С Но́вым Го́дом, с Но́вым сча́стьем!’ [s nóvım gódam s nóvım şşástyim].
Hediye Meselesi
Ruslar her yıla ait bir hayvan sembölü olduğuna inanır. Bu hayvanlar takvimi, Uzakdoğu ülkelerinde yaygındır. Ruslar da, bu takvimi kabul etmemelerine rağmen her yılın bir hayvan koruyucusu olduğu fikrini benimsemişler, birbirine yılın sembolü küçük hayvan figürlerini hediye eder.
-Rusya'nın Sesi-
Ruslar her yıla ait bir hayvan sembölü olduğuna inanır. Bu hayvanlar takvimi, Uzakdoğu ülkelerinde yaygındır. Ruslar da, bu takvimi kabul etmemelerine rağmen her yılın bir hayvan koruyucusu olduğu fikrini benimsemişler, birbirine yılın sembolü küçük hayvan figürlerini hediye eder.
-Rusya'nın Sesi-
0 yorum:
Yorum Gönder